Apple'ın Vertu Sendromu: iPhone Artık Sadece Zenginlik Göstergesi mi?
Apple'ın Prestij Odaklı Stratejisi ve Google'ın AI Hamleleri Karşısındaki Durumu
10 yılı aşkın zamandır Apple etkinliklerini takip ediyorum. Hem bir geliştirici hem de teknoloji meraklısı bir insan olarak Apple'ın özellikle telefon ve elbette çevre birimleri konusunda geliştirdiği teknolojileri tartışmak yersiz. Ayrıca geliştirici ekosistemi ve kâr paylaşım modeli de çok yaratıcı. Ancak gün geçtikçe Apple etkinlikleri daha az ilgi çekiyor çünkü Apple ciddi anlamda kan kaybediyor. Hem etkinlikleri hem de Apple konusunda defalarca yazdım. Son etkinlikle tanıtılan iPhone ve diğer çevre birimler o kadar az ilgimi çekti ki etkinlik haberlerini ancak bittikten birkaç saat sonra okudum. Bundan birkaç hafta önce Google da yeni telefon ve çevre birimlerini tanıttı. Elbette daha önce de olduğu gibi yine Apple etkinliğinin gölgesinde kaldı. Bu bir pazarlama başarısıdır, ancak teknolojik olarak Apple bu pazarlama başarısını takip edebiliyor mu?
Ne Gördük?
Apple, 9 Eylül'de düzenlediği etkinlikte iPhone 17 serisini ve ultra ince iPhone Air'i duyururken, Google 20 Ağustos'taki etkinliğinde Pixel 10 serisiyle "AI odaklı" bir gelecek vizyonunu sahneye çıkardı. Peki bu iki lansman, teknoloji meraklılarına ve potansiyel kullanıcılara ne anlatıyor?
Apple'ın yeni iPhone modelleri yine tasarım anlamında şık ve yine daha güçlü işlemci ile ekran içeriyor. Bu güncellemeler artık her lansmanın demirbaşı. Bir önceki işlemciden yüzde kaç daha hızlı bir işlemci koyduklarını anlatan slaytlar, en çok dalga geçilen konulardan biri. Ancak yapay zekâ konusunda geliştirme yapmayı bırakmış gibiler. Farklı bir evrende yaşadıklarına eminim ama ispat edemem.
Google ise Pixel telefonunda, özellikle kamera ve AI özellikleriyle âdeta bir "akıllı asistan" işlevi vaat ediyor. Ancak tasarım konusunda Apple kadar başarılı değiller. Ayrıca katlanır modelleri de var. Apple'ın bu pazara da girmek istediğini artık sağır sultan bile biliyor.
Neler Göreceğiz?
Apple'dan hâlâ akıllı bir Siri beklentisi mevcut. Ölmez sağ kalırsak 2026 gibi bunun olabileceğinden bahsediliyor. Hatta Siri'nin Gemini (Google yapay zekâ asistanı) ile beraber çalışacağı bile söyleniyor. Ben şahsen Siri'nin akıllanmasından bile ümidi kestim. Apple'ın kendisini şık ve statü sembolü olarak konumlandırdığını ve o alanda kalmak istediğini düşünüyorum.
Apple pazarı domine etmeden önce Vertu markalı telefonlar vardı. Tam da şu anda iPhone'unkine benzer bir konumdaydı. Vertu, 1998'de Nokia'nın lüks telefon markası olarak kurulmuş, el yapımı deri kaplama, altın detaylar ve değerli taşlarla süslü telefonlar üretiyordu. Fiyatları 10.000-50.000 dolar arasında değişen bu cihazlar, teknolojik olarak sıradan Nokia telefonlarından farkı yoktu. Vertu'nun başarısı tamamen "prestij" üzerine kuruluydu - telefon değil, takı satıyorlardı. 2017'de iflas eden marka, teknolojiye değil sadece statüye odaklanmanın sonunu gösterdi. Bugün iPhone'un da aynı yola girdiğini düşünüyorum: teknolojik olarak bir şey vaat etmeden sadece zenginlik göstergesi olarak satılıyor.
Biz Ne İstiyoruz?
Ben hâlâ nitelikli çoğunluğun beklentisinin değiştiğini düşünüyorum. Kullanıcılar artık yalnızca "şık telefon" değil, aynı zamanda "akıllı telefon" arıyor. Donanım estetiği ile yapay zekâ arasındaki denge, geleceğin kazananını belirleyecek. Hatta biraz daha ileri gidelim: iki cihazın da ön plana çıkardığı donanım özelliklerinin hangileri size daha önemli geliyor? Siz gerçekten "süper güçlü" donanım mı istersiniz, yoksa kamera + pil + yapay zekâ desteği gibi günlük hayata dokunan özellikler mi? İsterseniz bu özelliklerde iPhone ve Pixel'in neler sunduğuna bir bakalım.
Donanım Gücü: Herkesin İhtiyacı Var mı?
Evet, Apple'ın A19 Bionic çipi ya da Google'ın Tensor G5'i çok yüksek işlem gücü sunuyor. Oyun oynayan, video düzenleme işleri yapan veya AR/VR uygulamaları deneyen "power user" için bu büyük avantaj. Ancak ortalama kullanıcı telefonu daha çok sosyal medya, fotoğraf çekimi, mesajlaşma, müzik dinleme ve internette gezinme için kullanıyor. Bu görevler için "süper güçlü" donanım çoğu zaman gereksiz kalıyor. Donanım gücü daha çok geleceğe yatırım olarak algılanıyor; yani telefonun 4-5 yıl boyunca yavaşlamadan kullanılabilmesi her kullanıcının hayali.
Günlük Kullanımın Yıldızı
İnsanların büyük çoğunluğu artık ayrı bir kamera taşımıyor; akıllı telefon ana fotoğraf makinesi oldu. Google Pixel'in 5x optik zumu gibi özellikler tatilde, seyahatte, günlük anlarda fark yaratıyor. Apple'ın estetik donanımına rağmen kamera tarafında Pixel'in gerisinde kalması, "günlük hayat kalitesi" açısından önemli bir eksik. Ayrıca Google Pixel'de kamera deneyimi sadece "donanım + iyi lens" değil; AI'nin çekim anında ve sonrasında fotoğrafı yeniden şekillendirdiği bir süreç hâline gelmiş durumda. Çekim öncesinde, çekim sırasında ve çekim sonrasında yapay zekâ aktif olarak görev alıyor ve fotoğrafçılığı "profesyonel düzenleme yazılımı" seviyesine taşıyıp herkesin kolayca erişebilmesini sağlıyor.
Pil Ömrü: En Çok Şikâyet Edilen Nokta
Donanım ne kadar güçlü olursa olsun, pil ömrü zayıfsa kullanıcılar mutsuz oluyor. Uzun günlerde (özellikle seyahat, iş toplantısı, öğrenci hayatı) pil dayanıklılığı, işlemci hızından çok daha kritik hâle geliyor. Apple iPhone 17'de yine batarya kapasitesini büyütmeden optimizasyon ile kullanım süresini artırdığını iddia ediyor. Google ise Pixel'e daha büyük batarya ve hızlı şarj özelliğini ekledi.
YZ Desteği: Geleceğin Belirleyicisi
Yapay zekâ entegrasyonu, donanım gücünden daha hissedilebilir durumda çünkü direkt kullanıcı deneyimini değiştiriyor. Google burada önde çünkü Pixel cihazları yapay zekâyı günlük kullanıma sokuyor. Fotoğraf ve video harici kullanımda canlı konuşma özetleme, akıllı yazı önerileri ve proaktif asistan özellikleri sunan Pixel, bu konuda Apple'dan fersah fersah ötede duruyor.
Telefonun Dönüşüm Vakti Geliyor
Artık elimizdeki telefonların dönüşme vakti geldi. Yapay zekâ bu dönüşümü gerçekleştirecek. Sadece telefon görüşmesi ve kısa mesaj çağından bugüne olan dönüşüm, bundan sonrasını da bize haber veriyor. Özellikle telefonlarla olan etkileşimimizin dokunmatik bir ekran dışına taşınacağını düşünüyorum. Jony Ive önderliğinde yeni bir donanım geliştiren OpenAI ve Meta'nın başarılı giyilebilir cihazları bize bunu anlatıyor. Sizce şıklık mı yoksa fonksiyonellik mi kazanacak? Yorumlarınızı bekliyorum.
Bir sonraki yazıda görüşmek üzere.


