Executive Summary - Pazarlama ve Tüketici Trendleri - 13
TikTok'un ABD'deki geleceği, Google'ın pazar payı düşüşü ve CES 2025'in teknolojik yenilikleri...
Pazarlama ve Tüketici Trendleri bülteninden merhaba. Bu hafta gündem yoğun. TikTok’un ABD’de yasaklanması ve CES 2025’de tanıtılan ürünler bültenin ana konuları. Bültende bu hafta;
Google’ın pazar payı düşüşte
TikTok’tan göçenler nereye gidecek?
Brad Pitt ile yapay zekâ dolandırıcılığı
Meta’nın Community Notes sürecine ilişkin itirazlar
ve daha fazlasını okuyacaksınız. Başlıyoruz!
Google’ın Saltanatı Çatırdıyor
StatCounter verilerine göre Google’ın küresel arama motoru pazar payı ilk defa %90’nın altına düştü. 2024’ün son 3 ayında pazar payının yüzde 90’ın altında olduğu açıkça görülüyor: Ocak ayında %89.62, Şubat ayında %89.47 ve Mart ayında %89.52.
Son iki yıldır Google arama sonuçlarının kalitesi eleştiriliyor. Kullanıcıların başka arama motorlarını mı tercih ettiği ya da yapay zekâ arama motorlarına mı yöneldiği sorusuna bu verilerle cevap verme şansımız ne yazık ki yok. Araştırmadaki verilere göre Bing, Yandex ve Yahoo, Google’ın kaybettiği paydan bir ısırık almış. Ama Perplexity ve ChatGPT’nin ısırığının büyüklüğünü henüz göremiyoruz.
Sorrell'ın CES Günlükleri
WPP kurucusu ve eski CEO’su Sir Martin Sorrell, CES 2025’te yaptığı konuşmada, küresel reklam harcamalarının yarısının Google, Meta, Amazon ve TikTok gibi dört platformda toplandığını belirtti. Sorrell, 2024’te Google’ın reklam harcamalarından 250 milyar dolar, Meta’nın 150 milyar dolar, Amazon’un 60 milyar dolar ve TikTok’un 40 milyar dolar aldığını söyledi. Pazarlama ve reklamcılık alanında analizler ve sektör raporları ve vaka çalışmaları yapan WARC’ın tahminine göre 2024’te toplam 1 trilyon dolar olan küresel reklam harcamalarının yarısını oluşturuyor.
Sorrell, yapay zekânın pazarlama süreçlerinde büyük bir dönüşüm yarattığını ve liderlerin bu değişime ayak uydurmak için kurum içi dirençle de mücadele etmesi gerektiğini vurguladı. Konuşmasında ismini telaffuz etmediği marka ile ilgili bir örnekte, yapay zekâ adaptasyonuna karşı çıkan bir yöneticinin görevden alındığını ve ülke düzeyindeki CMO’ların, merkezi bir Avrupa CMO’suna bağlanarak yeniden yapılandırıldığını anlattı.
TikTok’un ABD’de Yasaklanması Kesinleşti
TikTok’un yasaklanması ile ilgili yasayı ABD Yüksek mahkemesi onayladı. Eğer TikTok'un Çin merkezli ana şirketi ByteDance, platformu pazar gününe kadar satmazsa TikTok ABD’deki uygulama mağazalarından kaldırılacak. Beyaz Saray ise yasayı uygulama kararının Pazartesi günü göreve başlayacak olan Donald Trump yönetimine bağlı olacağını açıkladı. TikTok CEO’su Trump’ın yemin törenine katılacak ve kapatılmanın gerçekleşmemesi adına girişimlerde bulunacak. TikTok’tan göçmek zorunda kalan kullanıcılar farklı hashtag’ler ile TikTok yasağını protesto ediyor. En ilginç hashtag #tiktokrefugees
TikTok’tan Red Note’a Kavimler Göçü
TikTok’un ABD’de yasaklanma sebebi kullanıcı verilerinin Çin’e sızdırıldığı iddiası. TikTok kullanıcıları tepki olarak Çin’in popüler sosyal medya uygulaması Xiaohongshu’ya (Red Note) göçüyorlar.
TikTok’un ulusal güvenlik gerekçesiyle yasaklanması gündemdeyken, ABD’li kullanıcılar bu yeni uygulamayı indirerek Çin bağlantılı uygulamalara yönelik kendilerinin herhangi bir endişelerinin olmadığını gösteriyor. Kullanıcılar, dil engellerini aşmak için ise çeviri araçları kullanırken, Çinli kullanıcılarla iletişim kurarak sansür ve güvenlik gibi konuları tartışıyor.
ABD’de en çok indirilen ücretsiz uygulama haline gelen Xiaohongshu, kısa videolar ve metin paylaşımlarıyla 300 milyondan fazla kullanıcıya ulaşan bir platform. Uygulama özellikle 20’li ve 30’lu yaşlardaki kadınlar arasında popüler. Reddit benzeri uzun yorum dizileri, kullanıcıların günlük sorunlarını tartışabileceği bir platform olarak öne çıkıyor.
TikTok’u Kim Alacak?
TikTok‘un yasaklanmamasını sağlamanın bir yolu Amerikalı bir şirkete satılması. Satılma imkânı gündeme gelince söylentilerin ardı arkası kesilmiyor. Söylentilerden en ses getireni Musk’ın TikTok’u alabileceği iddiası. Bloomberg’de çıkan habere göre eğer TikTok’un ABD’de yasaklanması engellenemezse Musk’ın platformu satın almasını değerlendiriyor. Fakat bu iddia gündeme gelmesinin hemen ardından yalanlandı. Byte Dance bu haberin tamamen uydurma olduğunu belirtti ve böyle bir seçeneğin olmadığını açıkladı.
Ünlü Youtuber Mr. Beast ise TikTok’u almak istediğini duyurdu. “Tamam, TikTok’u satın alıyorum ki yasaklanmasın” diyerek yaptığı paylaşım sonrasında milyarderlerin kendisiyle iletişime geçtiğini belirtti. Ancak espri mi yaptığı yoksa ciddi mi olduğu konusunda tam bir netlik yok 🙂
Bay ve Bayan Deep Fake
53 yaşındaki iç mimar Anne, Instagram üzerinden kendisiyle iletişime geçen ve Brad Pitt olduğunu iddia eden bir kişi tarafından dolandırıldı. Anne ile iletişime geçen kişi kendisine aşık olduğunu söyleyerek güvenini kazandı. Ardından kanser tedavisi gördüğünü iddia ederek para talep etti. Bunun için de Brad Pitt’in hastanedeki resimlerini gönderdi. Elbette bu resimler yapay zekâ ile oluşturuldu.
Brad Pitt’in kanser tedavisi için Anne’ın parasına ihtiyaç duyması kadar(!) paranın yatırıldığı ülke de ilginç; Türkiye. Olay Fransa’da bir televizyon kanalında yayınlanınca viral oldu. Anne ile sosyal medya üzerinden alay edildi. Bu alay furyasına Fransa futbol takımlarından Toulouse FC ve Netflix Fransa da katıldı. Yapılan alaycı paylaşımların tepki çekmesi üzerine Toulouse FC özür mesajı yayınladı. Bu olay yapay zekâ teknolojisinin manipülatif kullanım potansiyelini göstermesi açısından dikkat çekiyor.
Her Yalan Bir Etkileşimdir!
Mark Zuckerberg’ın hataları azaltmak, politikaları sadeleştirmek ve ifade özgürlüğünü artırmak için Fast Checking ekiplerini kaldırıp Community Notes’a geçiş yapacaklarını geçen haftaki bültende yazmıştık. Bu köklü değişiklik ifade özgürlüğü, dijital güvenlik ve reklam veren ilişkileri açısından ciddi tartışmaları da beraberinde getirdi. Nobel ödüllü gazeteci Maria Ressa, bu yaklaşımı düşünce özgürlüğü açısından tehlikeli bir dönem olarak nitelendiriyor.
Meta Denetim Kurulu Eş Başkanı Helle Thorning-Schmidt ise nefret söyleminin LGBTQ+ topluluğu ve cinsiyet hakları üzerindeki etkilerinden derin endişe duyduğunu belirtti. Bütün bunlara rağmen ise Trump gelinen noktadan hoşnut gözüküyor. Zuckerberg’in kararından etkilendiğini söyleyen Trump, Meta’nın “çok yol kat ettiğini” ifade etti. Zuckerberg ise şirket içinden gelen itirazlara karşılık Meta’nın daha az sorumluluk üstlenerek özgür bir platform sunmaya odaklandığı savunmasını yaptı.
Ayrıca Meta'nın DEI politikalarındaki değişiklikler topluluklar üzerindeki etkilerin yanı sıra reklam verenlerin marka güvenliği kaygıları nedeniyle reklam harcamalarını yeniden değerlendirmesine de yol açabilir.
CES 2025’ten Seçtiklerimiz
Akıllı gözlük markası Loomos AI, CES 2025’de dikkat çeken ürünler arasındaydı. Gözlük, kullanıcı deneyimini ön planda tutan özelliklere sahip. Loomos AI, 16 megapiksel kamerası sayesinde 4K video kaydı ve 1080p video çekimi yapabiliyor. 32 GB depolama alanı, açık kulak hoparlörler ve farklı lens seçeneklerine sahip. ChatGPT-4o destekli akıllı asistan, bazı işlemleri internet bağlantısı olmadan yapabiliyor ve “Hey Loomos” komutuyla dersleri veya slaytları özetleyebiliyor. Loomos AI, tasarımıyla Meta gözlüklerini andırıyor.
Doublepoint’in yeni WowMouse uygulaması, Apple Watch kullanıcılarını hedefleyen yenilikçi bir çözüm olarak ön plana çıktı. Uygulama, giyilebilir teknoloji ve hareket tabanlı kontrol gücünü bir araya getiriyor. IMU sensörleriyle desteklenen teknoloji, kullanıcıların MacBook’larını parmak hareketleriyle kontrol etmelerine olanak tanıyor. Daha önce Pixel Watch ve Samsung Galaxy gibi Wear OS cihazları için geliştirilen uygulama, şimdi Apple Watch’a özel olarak tasarlandı. Bu teknolojinin IMU kullanan diğer cihazlara entegre edilmesi, kullanıcılara TV’lerinden akıllı lambalarına kadar her şeyi tek bir hareketle kontrol etmesine imkân tanıyacak.
Roborock’un CES 2025’te tanıttığı Saros Z70, yapay zekâ destekli navigasyon, beş eksenli robotik kol ve kullanıcı tarafından özelleştirilebilir nesne tanıma özelliklerine sahip. Robotik kolu, 108 farklı nesneyi tanıyıp toplarken, kullanıcıların ihtiyaçlarına göre 50 nesne daha eklenebilmesi, kişiselleştirilmiş deneyim sunuyor. YZ destekli kameralar ve time-of-flight sensörleri sayesinde cihaz, daha hassas 3D haritalama ve Vertibeam teknolojisiyle engellerden etkilenmeyen bir hareket kabiliyeti sağlıyor.
CES 2025’te L’Oréal’ın tanıttığı Cell BioPrint cihazı cilt bakımında kişiselleştirilmiş çözümler sunmak için geliştirildi. Cihaz, ciltteki proteinleri analiz ederek yağlanma, kırışıklık, cilt bariyeri fonksiyonu ve retinol duyarlılığı gibi kriterlere dayalı bir rapor oluşturuyor. Perakende mağazaları, dermatoloji ofisleri ve cilt bakım kliniklerinde profesyonel kullanım için özel olarak tasarlandı. YZ destekli görüntüleme teknolojisiyle donatılan Cell BioPrint, kullanıcıların cilt sağlığına uygun rutinler oluşturuyor.
Fuarda tanıtılan JMGO’nun O2S Ultra cihazı kısa mesafeli projektör teknolojisinde kompakt tasarım ve yüksek performansı bir araya getiriyor. Sadece 5,75 inç uzaklıktan 100 inçlik 4K görseller sunabiliyor. Google TV entegrasyonu ile kullanıcıların Netflix gibi platformlara kolayca erişmesini sağlıyor. Dolby Vision içeriklerini destekleyen cihaz, otomatik keystone düzeltme ve akıllı ekrana uyum özelliklerine sahip. Bu yenilik sayesinde alandan tasarruf etmek isteyen kullanıcılar için premium bir çözüm sunuluyor.
CES 2025’in en ilginç ürünlerinden biri de Japon bir firmanın (Kirin Holding) çıkardığı Elektrikli Tuz Kaşığı. Bu ürün düşük sodyumlu yiyeceklerin tuz tadını artırıyor. Kullanıcıların sağlık odaklı diyetlerini desteklerken lezzetten eksik kalmamalarını da sağlıyor. Pille çalışan kaşık, zayıf bir elektrik akımı kullanarak sodyum iyonlarını tat tomurcuklarına yönlendiriyor ve bu sayede algılanan tuz tadını yaklaşık 1,5 kat artırabiliyor. Ayrıca tuz tadı farklı yoğunluk seviyelerine göre ayarlanabiliyor. Tüm bu özellikler, sağlık bilincine sahip bireyler ve gıda endüstrisi için sürdürülebilir bir yenilik olarak değerlendirilebilir.
Yaşasın, yapay zekâyı barbekü yaparken kullanabileceğiz. Yaşasın derken ciddi değilim. 🙂 CES 2025'de tanıtılan Zelos 450 akıllı ızgara Wi-Fi bağlantısı sayesinde mobil uygulama üzerinden uzaktan kontrol edilebiliyor. Akıllı Görüntü Tanıma gibi özelliklerle malzeme fotoğraflarından tarif oluşturabiliyor. Kullanıcılar yemek pişirme sürecini uygulama üzerinden kontrol ederek otomatik ayarlamalar yapabiliyor.
Lenovo 2022 yılında tanıttığı yukarı doğru genişleyen ekran konseptini CES 2025’te ThinkBook Plus Gen 6 adıyla duyurdu. Bu dizüstü bilgisayar, 14 inçlik OLED ekranını bir düğmeye basılarak veya web kamerası önünde bir el hareketiyle 16.7 inçe kadar genişletiyor. Dünyanın ilk genişleyen ekranı kullanıcıların kodlama, belge düzenleme ve çoklu görev ihtiyaçlarına uygun bir yapıya sahip. Genişletilmiş ekran ana ekran ve sanal bir ikinci ekran olarak da kullanılabiliyor. Katlanabilir bu ekrana ileride dokunmatik özelliklerin eklenmesi de bekleniyor.
CES 2025’de tüketicinin dikkatini çekecek en özel ürünleri tanıtarak bülteni bitiriyoruz. Bundan sonra bültende tüketici trendlerine yönelik daha fazla haber paylaşacağız.
Sizin düşünceleriniz bizim için önemli, paylaşmaktan çekinmeyin.
Keyifli okumalar…