Executive Summary - Pazarlama ve Tüketici Trendleri - 15
Pazarlama kurbanı Duo, Super Bowl'da nostalji rüzgârı, Amazon'un kozmetik mağazası ve daha fazlası bültende...
Pazarlama ve Tüketici Trendleri bülteninden merhaba! Bu haftada bültende;
Duo’nun katili pazarlama mı?
Süper Bowl bu sene nostaljiye teslim
Yapay zekâ reklamlarında Google’ın talihsizliği
Amazon’dan Markalara Kıyak
ve daha fazlasını okuyacaksınız. Başlıyoruz!
Pazarlama Kurbanı Duo
Bültene üzücü bir haber ile başlıyoruz. Hepimizin sevgisini kazanan Duolingo’nun maskotu Duo, hayatını kaybetti. Haberi Duolingo sosyal medya hesaplarından duyurdu. Ancak asıl olay, duyurunun ardından yaşananlardı.
Duyurudan birkaç saat sonra Duolingo, maskotları Zari ve Lily’nin Duo’nun tabutunu bir kamyonun arkasına yerleştirdiği dramatik bir cenaze videosu paylaştı. Ölüm haberini veren Instagram paylaşımı dakikalar içinde yarım milyon beğeni aldı. Markalar da bu büyük ilgiye kayıtsız kalmadı. Birçok şirket sosyal medya yorumlarında taziye mesajları paylaşarak haberin daha da büyümesine katkı sağladı.
Hatta Türkiye’den QNB Sigorta, Duo ile ilgili taziye mesajında hayat sigortası olup olmadığını sordu. Eğer QNB Sigortalı olsaydı, üzerlerine düşen sorumlulukları yerine getireceklerini de ifade eden eğlenceli bir paylaşım yaptı.
Duo’nun ölümüyle ilgili olarak Drake’in suçlanması, markanın Super Bowl sonrası Kendrick Lamar’ın “Not Like Us” şarkısına yaptığı göndermelerle birleşince markanın etkileşimini daha da artırdı.
Ölüm sebebi konusunda yapılan açıklamada sosyal medya hesaplarının takibine vurgu yapılarak heyecanlı bir bekleyiş de oluşturuldu. Aslında Duo’nun ölümü pazarlama dünyasında bir maskotun öldürülerek yapılan ilk kampanya değil. 2020 yılında, Planters markası, Super Bowl öncesinde maskotu Mr. Peanut’ın öldüğünü ve maç sırasında yayınlanan bir reklamda “Baby Nut” adında yeni bir maskot tanıttı.
Tüm paylaşımlar gösteriyor ki Duolingo’nun bu kampanyası henüz sona ermiş değil. Duo’nun ölümü, markanın stratejik bir hamlesi olarak uzun süre konuşulacak gibi görünüyor.
ABD’den Shein ve Temu’ya Ek Vergi Sürprizi
Bir üzücü haber de Amerika’daki tüketiciler için. ABD’nin Çin’den gelen küçük paketler için uyguladığı 800 dolarlık vergi muafiyetinin kaldırılması, Shein, Temu gibi Çinli platformları ve ABD’li tüketicileri doğrudan etkiliyor. Bu düzenleme ile Çin mallarına %10 ek vergi getiriliyor. UPS, DHL gibi lojistik firmaları yeni vergileri uygulamaya başladı bile. Vergilerin uygulanması ile beraber tüketiciler kendilerine 20 ila 50 dolar arasında değişen ücretlerin yansıtıldığını ifade ediyor.
Yeni düzenlemeyle Çin’den gelen ürünlerin fiyatlarının artmasından dolayı ABD'li üretici ve satıcıların avantaj sağlaması hedefleniyor. Maliyetlerin yansıyacağı bir başka kesim de tabii ki tüketiciler. Bu yeni düzenlemeler sonrası ortaya çıkan belirsizlik süreci gümrükte gecikmelere sebep oluyor ve tüketici deneyimini de olumsuz etkiliyor.
Google’ın Yapay Zekâ Talihsizliği
Google yapay zekâ ile hazırladığı reklam konusunda talihsizlik yaşamaya devam ediyor. Paris Olimpiyatlarında Gemini için yayınladığı reklam, yapay zekâ ile yazılan hayran mektubu dolayısıyla tepki almış ve Google reklamı kaldırmıştı. Yine başrolde Gemini reklamı var. Bu sefer Super Bowl için yapay zekâ aracı Gemini’nin küçük işletmelere nasıl yardımcı olabileceğini gösteren bir reklam hazırladı.
Reklamda, bir peynir satıcısına ürün açıklaması yazarken yardımcı olan Gemini, Gouda peynirinin dünya tüketiminin %50-60’ını oluşturduğunu iddia etti. Bir blog yazarının bu istatistiğin yanlış olduğunu söylemesi ile Google eleştirilerin hedefi oldu. Google bunun yapay zekânın bir halüsinasyonu olmadığını, internetteki hatalı kaynaklardan aldığı bilgilerden olduğunu söyledi. Gelen tepkiler üzerine reklamı yeniden düzenleyerek istatistiği çıkardı.
Bu hata küçük işletmeler için Gemini’yi kullanırken neden dikkatli olmaları gerektiğini gösteren sosyal kanıt olabilir.
Super Bowl’da Nostalji Rüzgarı
Super Bowl, büyük bir spor etkinliği olmanın ötesinde markalar için kendilerini gösterdikleri en popüler vitrin. Fox’un verilerine göre, bu yıl 126 milyon kişi bu etkinliği izleyerek tüm zamanların rekorunu kırdı. Bu yıl 30 saniyelik reklamlar 8 milyon doları aşarak yeni bir rekor kırdı. Aslında son yıllarda dijital platformlar izlenme açısından yükselişte olsa da bu tarz büyük spor organizasyonları için canlı yayınlar hâlâ kitlesel erişim ve marka bilinirliği açısından önemli bir fırsat.
Bu yılki reklam formatlarında markalar, izleyici ilgisini çekmek için nostalji ve eğlenceye yöneldi. En dikkat çeken ve en çok izlenen Budweiser markasının “First Delivery” reklamı oldu.
Nike’ın "So Win" reklamı 13 bin etkileşim ile en çok konuşulan kampanya olarak dikkat çekti.
En kötü olarak nitelendirilen reklamlar arasında birinci sırada ise OpenAI’ın "ChatGPT | The Intelligence Age” reklamı yer aldı.
Yapılan reklamlara baktığımızda markalar bu yıl, eğlenceli içeriklere yöneldi. Reklamlarda politik ve sosyal mesajlar yer almadı. Politik olarak oldukça çalkantılı bir dönemde, boykot ve tepki riskine karşı markaların temkinli olduğu görüldü. Daha çok tüketicilerin dikkatini çekebilecek duygusal ve nostaljik anlatılara yer verildi. Markaların nostaljiye yönelmeleri izleyicilere tanıdık ve güven veren bir his sundu. Ayrıca ünlü isimlerin yer aldığı kampanyalar da öne çıkmak için kullanıldı.
En Kısa Shopify Macerası
Shopify, Ye’nin (Kanye West) Super Bowl reklamında dişçi koltuğunda tanıttığı Yeezy.com’u, swastika baskılı tişörtler sattığı gerekçesiyle kullanım şartlarını ihlal ettiğini belirterek kapattı. Sitede yalnızca tek bir ürün tanıtılıyordu. Üzerinde siyah bir swastika bulunan 20 dolarlık bir tişört. Site, Pazar günü reklam ile beraber kullanıma açıldı ve Salı günü kapatıldı. Shopify’dan Harley Finkelstein, sitenin gerçek bir ticari faaliyet göstermediğini ifade etti. Ayrıca site yayına girdiği andan itibaren de büyük tepki çekti.
Swastika, tarihsel olarak farklı kültürlerde barış ve iyi şans sembolü olarak kullanılmış olsa da Nazi Almanyası tarafından benimsenmesi nedeniyle günümüzde büyük ölçüde nefret ve ırkçılıkla özdeşleşmiş bir simgedir. Özellikle Batı'da bu sembol Yahudi Soykırımı ve II. Dünya Savaşı’ndaki Nazi rejimiyle bağlantılı olduğundan derin bir hassasiyete neden olmaktadır.
Amazon’dan Komşu Marka Sitelerine Kıyak
Amazon Shopping uygulamasında arama yapan müşterileri, kendi stoklarında bulundurmadığı ürünler için doğrudan markaların web sitelerine yönlendiren bir özelliği test ediyor. Amazon’da gösterilen bu ürünlerin bilgileri ise düzenli olarak markaların web sitelerinden güncellenecek. Bu uygulamanın Amazon’a nasıl bir fayda sağlayacağı komisyon alıp almayacağı konusunda bir açıklama yok. Fakat "Buy With Prime" (örneğin ücretsiz kargo) seçeneğinin buradaki alışverişler için de geçerli olduğu açıklandı.
Şirketin bu özelliği getirmesindeki amaç ürün yelpazesini genişletmek ve müşteriler için alışverişi daha da kolaylaştırmak. Ya da kendisinde bulunmayan ürünler için rakip esnafa yönlendirme yapan insan naifliğini takınmaya çalışıyor.
Amazon’un Güzellik Mağazası
Online satış konusunda uzman olan Amazon, İtalya’da güzellik ve sağlık ürünleri mağazası açıyor. Yapılan açıklamaya göre mağazada La Roche-Posay, Eucerin ve Vichy gibi önde gelen markaların ürünleri yer alacak. Bununla birlikte müşteriler mağaza içerisinde Derma-bar adı verilen özel bölümlerde dijital cilt analizi yaptırarak cilt tiplerine uygun ürün önerileri de alabilecek. Ayrıca mağaza içerisinde satılan ilaçlar için ise eczacılar müşterilere danışmanlık hizmeti verecek.
Amazon’un bu alanda bir mağaza açmayı tercih etmesinin sebebi ise geniş ürün yelpazesine sahip olan bu kategorinin online alışveriş alanında en hızlı büyüyen sektör olması. Şirket bunu perakende sektöründe de başarmak istiyor. Aslında bu mağaza Amazon için ilk değil. Şirket daha önce kitapçılar, online satışta yüksek puan alan ürünlerin satıldığı mağazalar açtı ama istediği rakamlara ulaşamadığı için kapattı.
Starbucks’ın Kaderi Değişmedi
Pazarlama bülteninin ilk sayılarında Starbucks'ın kötü gidişata son vermek için CEO değişikliğine gittiğini ve yeni stratejisini yazmıştım. Fakat yeni CEO’ya rağmen Starbucks’ın 2025 ilk çeyrek verilerine göre şirket satışlarında beklenen yükselme gerçekleşmedi. Veriler geçen yılki seviyenin korunduğunu gösteriyor.
Starbucks CEO’su, özellikle ABD için Starbucks'a geri dönüş stratejisini uygulayacağını söylemişti. Ancak veriler başarılı olamadığını gösteriyor. Mağaza satışları %4 düşerken müşteri trafiğinde de %8 azalma yaşandı. Uluslararası pazarda ise düşüş oranı %4. Yeni dönemdeki strateji ise daha az yeni mağaza açmak ve mevcut mağaza yenilemelerini azaltmak. Anlaşılan hedefe ulaşmak için yeni yöntem; maliyetleri azaltmak gibi duruyor.
Reddit Arama Motoru Özelliği
Reddit, bu yıl kullanıcılarına yapay zekâ destekli gelişmiş arama deneyimi sunmaya hazırlanıyor. Kullanıcıların platformda gezinmelerini kolaylaştıracak olan yeni sistem platformdaki konulara dair özetlenmiş bilgiler sunacak. Bunun için Reddit Answer arama motoruna entegre edilecek. Bu sistem için platform özel bir ekip çalıştırıyor. Reddit CEO’su Steve Huffman, 20 yıllık kullanıcı verisini en iyi şekilde değerlendirmek amacıyla böyle bir sistem yapmak istediklerini belirtti.
Geçen yıl büyümeye yönelik bir adım olarak yapay zekâ destekli çeviri özelliğini sunan platform, aynı zamanda markalar için YZ destekli içgörüler sunan bir sistemi de hayata geçirdi. Bu yeni arama motorunu da büyüme stratejisinin bir parçası olarak gören Reddit, daha fazla kullanıcı çekmek ve gelirlerini artırmak istiyor.
DeepSeek’de Güven Krizi
Son zamanların en popüler konusu DeepSeek. Yarattığı heyecan ve rüzgâr biraz dağıldıktan Çinli şirket için yasallık tartışmaları başladı ve bu konuda iddialar her geçen gün artıyor. Son iddia ise kullanıcı verilerini topladığı ve IP adresleriyle eşleştirerek kimliklerini açığa çıkarabileceği. Araştırmacılar, uygulamanın cihaz verilerini toplayarak mobil reklam şirketleriyle paylaşabileceğini öne sürüyor. Ve elbette bu DeepSeek’in ABD’de yasaklı bazı kuruluşlarla bağlantılı olabileceği tartışmalarını da beraberinde getiriyor.
Bu gelişmeler üzerine, ABD’li bazı milletvekilleri hükümet çalışanlarının DeepSeek’i resmi cihazlarında kullanmasını yasaklamak için bir yasa tasarısı sundu. Ayrıca DeepSeek’in hızlı yükselişinin dikkatle incelenmesi, şirketin güvenlik ve içerik doğruluğu açısından değerlendirilmesi de en çok dillendirilen konulardan.
Bitirirken Duo'ya rahmet, sevenlerine sabır diliyoruz... Bakalım Duolingo bu acıyı kaldırabilecek mi?
Haftaya sizin için seçtiğimiz en özel pazarlama haberleri ile karşınızda olacağız.
Keyifli okumalar…